Vandaag, 19 april 2023, is Nationale Dag van de Fietshelm. Met jaarlijks een forse toename aan ongelukken met de fiets is het enorm belangrijk hier aandacht aan te geven. Jaarlijks zijn er namelijk zo'n 88.000 mensen die op de spoedeisende hulp belanden. Hiervan zijn zo'n 57.000 ernstig gewond en hebben zo'n 15.000 van deze fietsers hierbij (ernstig) hersenletsel. Cijfers van ongevallen met de fiets variëren, maar geschat wordt dat het totale aantal ongevallen met letsel op de 350.000 ligt. Onderzoek laat zien dat de kans op hoofd- en hersenletsel met 40-60% verkleind kan worden bij het dragen van een helm.
Ongelukken met de fiets gaan over alle leeftijden. De nadruk ligt op kinderen tussen de 7-8 jaar en ouderen. Jonge kinderen vallen vaak omdat zij nog niet zo lang (hebben leren) fietsen. Ernstig hersenletsel komt bij jonge kinderen minder vaak voor dan bij ouderen.
Bij ouderen is de enorme toename van elektrische fietsen een belangrijke oorzaak van letsel. Lang niet altijd kan snelheid worden ingeschat of kan snel gehandeld worden als er een (eenzijdig) ongeval dreigt. Hoe meer snelheid er is hoe groter de kans op (ernstig) hersenletsel (tot wel 50% extra kans). Overigens zijn andere veroorzakers van ongevallen met de fiets het gebruik van een smartphone en het fietsen na inname van alcohol.
Dat het dragen van een helm belangrijk is onderstrepen Pim Achterberg, huisarts in Nieuwegein en Bouke Kuiper, huisarts i.o. en voormalig wedstrijdrenner.
Pim Achterberg: "Wij (huisartsen, red.) zien in de praktijk, maar ook op de huisartsenpost geregeld mensen na een fietsongeval. Met name ouderen die vallen lopen op deze manier flinke schade op aan hoofd- en ledematen. Goede bescherming en vitaliteit zou de schade flink kunnen beperken en dus ondersteun ik de aandacht voor het dragen van een goede fietshelm."
Bouke Kuiper: "Zoals Pim noemt zie ik ook met enige regelmaat fietsers uit alle leeftijdscategorieën met hoofdletsel. Zelf ben ik vanuit mijn verleden in het wedstrijdwielrennen opgevoed met het verplicht dragen van een helm en was ik ook blij met de bescherming die deze gaf bij valpartijen die hiermee helaas gepaard gaan. Meer dan eens heb ik een gebroken fietshelm gezien en dan is het toch een prettig idee dat de impact op de hersenen beperkt is gebleven. Bijzonder eigenlijk dat in het normale verkeer de fietshelm (nog?) niet zo gebruikelijk is.
Mijn kinderen vinden het niet altijd leuk om een helm op te moeten als ze naar school fietsen. Zeker als ze anderen zien die dat niet hoeven. Toch probeer ik dit er in te houden en zo hopelijk het beeld gebruikelijke te krijgen van het gebruik van de fietshelm in het normale verkeer."
Totale kosten van fietsongelukken met hoofd- of hersenletsel in Nederland wordt geschat op zo'n 74,5 miljoen euro. De helft van deze kosten zijn voor opname in het ziekenhuis en behandeling op de spoedeisende hulp. De andere helft betreft indirecte kosten zoals bijvoorbeeld werkverzuim.
Landelijk zijn er steeds meer initiatieven ten aanzien van valpreventie en veilig fietsen.
Op de website
staan jaarlijks activiteiten uit de regio.
Ook Manueel-Fysiocare en MFC Sports zien het belang van veilig fietsen en starten medio 2023 een serie trainingen ten aanzien van veilig fietsen.
Meer informatie hierover volgt snel.